Praca analityka finansowego polega na sporządzaniu, na potrzeby zarządu, raportów i analiz służących do oceny działalności przedsiębiorstwa lub organizacji non-profit
16. Analizy przygotowywane są na podstawie zgromadzonych danych finansowych, z wykorzystaniem wskaźników
22 i modeli finansowych
13 oraz z uwzględnieniem uwarunkowań działania krajowej i globalnej gospodarki.
Opis pracy
Zawód analityk finansowy obecny jest we wszystkich sektorach gospodarki: firmach sektora finansowego (banki, instytucje ubezpieczeniowe, domy maklerskie, towarzystwa funduszy inwestycyjnych), zakładach produkcyjnych wszystkich branż, firmach spedycyjno-transportowych (operatorzy logistyczni, centra dystrybucyjne, firmy transportowo-spedycyjne), sieciach handlowych (hipermarkety, supermarkety, sieci sklepów detalicznych), firmach usługowych (np. operatorzy telekomunikacyjni), jednostkach administracji publicznej (np. szpitale) itd.
Analityk finansowy jest zawodem wymagającym szerokiej wiedzy z różnych dyscyplin od osoby go wykonującej. Z jednej strony analityk finansowy powinien posiadać dogłębną wiedzę z zakresu ekonomii, finansów, prawa oraz rachunkowości, a z drugiej - biegle poruszać się w obszarze narzędzi informatyczno-analitycznych. Musi rozumieć specyfikę organizacji, w której jest zatrudniony, ale również otoczenie, w którym dana firma funkcjonuje – rynek (otoczenie konkurencyjne), gospodarkę (polską i międzynarodową), a często też sytuację społeczno-polityczną. Powinien też znać i rozumieć strukturę organizacyjną firmy, w której jest zatrudniony, procesy, które w niej zachodzą, produkty i usługi przez nią oferowane. Wykorzystując wiedzę z tych obszarów, musi on umieć przekładać sytuację finansową, operacyjną, handlową i inwestycyjną przedsiębiorstwa na język liczb, wskaźników, trendów i modeli ekonometrycznych, wykorzystując różnorodne narzędzia informatyczne, analityczne i prezentacyjne.
Analityk finansowy zajmuje się sporządzaniem raportów i analiz finansowych w formie pisemnych dokumentów i/lub ustnych prezentacji. Na podstawie zebranych danych o przedsiębiorstwie oraz jego otoczeniu analityk finansowy współtworzy długo- i krótkoterminowe strategie finansowe przedsiębiorstwa oraz bierze udział w planowaniu, realizacji oraz kontroli budżetu firmy. Ocenia on również perspektywy rozwoju przedsiębiorstwa, aby maksymalizować potencjalne zyski, a także analizuje źródła ryzyka w celu minimalizowania ewentualnych strat. Analityk finansowy buduje, testuje, wprowadza i utrzymuje odpowiednie narzędzia analityczne dostosowane do danego przedsiębiorstwa, które mają służyć realizacji wyżej opisanych zadań. Ponadto pośredniczy w sprawnym i efektywnym przepływie informacji między różnymi działami w firmie.
Sposoby wykonywania pracy
Analityk finansowy wykonuje pracę z wykorzystaniem:
- technik analizy planowanych przedsięwzięć, oceny ryzyka ekonomicznego i finansowego
20 oraz oceny wpływu danych finansowych na przedsiębiorstwo na podstawie wskaźników, parametrów i modeli finansowych,
- metod tworzenia i weryfikacji prognoz ekonomicznych,
- technik badania rentowności poszczególnych produktów i jednostek organizacyjnych firmy,
- sposobów przygotowywania prognozy popytu i sprzedaży (realizowanych we współpracy z komórkami marketingowymi, sprzedaży itp.) oraz narzędzi oceniania efektywności projektów inwestycyjnych,
- sposobów planowania oraz kontroli realizacji budżetu kosztowego i przychodowego (tworzenie krótko- i długoterminowych planów finansowych, planowanie i kontrola realizacji budżetu kosztowego i przychodowego, utrzymywanie, przeliczanie i rozwój modeli finansowych), które są częścią procesu budżetowania, czyli tworzenia kompleksowej prognozy i sprawozdań finansowych,
- technik sporządzania i monitorowania prognoz przepływów pieniężnych oraz dbania o bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorstwa.
Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2, 3.3, Kompetencje zawodowe.
Warunki pracy
Miejscem pracy analityka finansowego jest biuro mieszczące się zazwyczaj w głównej siedzibie firmy. Analityk finansowy indywidualnie tworzy raporty finansowe, natomiast dane potrzebne do tych raportów dostarczają mu pracownicy z różnych działów firmy. Dlatego też praca analityka wymaga efektywnej współpracy z innymi ludźmi.
Analityk finansowy wykonuje szereg czynności biurowych, ze współpracownikami kontaktuje się:
- osobiście,
- za pośrednictwem telefonu,
- poprzez systemy komunikacji elektronicznej, w tym przy wykorzystaniu e-maili.
Analityk finansowy pracuje najczęściej w pozycji siedzącej, przed ekranem komputera, zazwyczaj w pomieszczeniach klimatyzowanych, dobrze oświetlonych oraz wyposażonych w sprzęt biurowy.
Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.
Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy
Analityk finansowy w działalności zawodowej wykorzystuje różne urządzenia i narzędzia, w tym:
- komputer z typowym oprogramowaniem biurowym i dedykowanym oprogramowaniem specjalistycznym,
- oprogramowanie do przeglądania zasobów internetu, wysyłania i odbierania poczty elektronicznej,
- komunikatory umożliwiające prowadzenie spotkań on-line,
- telefon, drukarkę, skaner, rzutnik multimedialny oraz inne typowe urządzenia biurowe.
Organizacja pracy
Czas pracy analityka finansowego wynosi przeciętnie 8 godzin dziennie. W okresach rozliczeniowych (koniec miesiąca, koniec roku), a szczególnie w okresie sporządzania sprawozdania finansowego, wymagana jest zwiększona dyspozycyjność.
W przypadku firm świadczących usługi i doradztwo w zakresie analiz finansowych od analityków finansowych wymaga się niejednokrotnie dopasowania czasu pracy do lokalnego czasu organizacji, dla których świadczone są usługi, co może na przykład oznaczać pracę w godzinach nocnych.
Jest to zawód, w ramach którego z reguły pracodawcy nie wymagają przemieszczania się do innych miejscowości. Wyjątek stanowi wielooddziałowa organizacja danego podmiotu gospodarczego.
Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka
Wykonywanie pracy w zawodzie analityk finansowy nie wiąże się z występowaniem specyficznych zagrożeń dla zdrowia. Praca w zamkniętych pomieszczeniach, przed ekranem komputera może powodować znużenie, bóle głowy, problemy ze wzrokiem. Niezbyt korzystne dla zdrowia jest również pozostawanie w pozycji siedzącej przez długi czas, co może powodować dolegliwości ortopedyczne i bóle kręgosłupa.
Wymagania psychofizyczne
Dla pracownika wykonującego zawód analityk finansowy ważne są:
w kategorii wymagań fizycznych
- sprawność układu kostno-stawowego,
- sprawność wzroku,
- sprawność narządu słuchu;
w kategorii sprawności sensomotorycznych
- koordynacja wzrokowo-ruchowa,
- spostrzegawczość,
- ostrość wzroku,
- rozróżnianie barw,
- zręczność palców;
w kategorii sprawności i zdolności
- uzdolnienia rachunkowe i analityczne,
- rozumowanie logiczne,
- podzielność uwagi,
- zdolność koncentracji uwagi,
- zdolność przekonywania,
- zdolność do analitycznego myślenia i podejmowania decyzji,
- zdolność do podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
- zdolność do nawiązywania kontaktu z ludźmi,
- wyobraźnia i myślenie twórcze,
- łatwość wypowiadania się w mowie i piśmie;
w kategorii cech osobowościowych
- dokładność,
- samodzielność,
- komunikatywność,
- odporność emocjonalna,
- samokontrola,
- odporność na stres,
- kreatywność,
- systematyczność
- odporność emocjonalna i na stres.
Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.4. Kompetencje społeczne; 3.5. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.
Wymagania zdrowotne
Z wykonywaniem pracy w zawodzie analityk finansowy nie wiążą się szczególne wymagania zdrowotne. Nie ma istotnych przeszkód, żeby ten zawód wykonywany był przez osoby z niepełnosprawnością, z wyłączeniem niepełnosprawności wykluczającej możliwość kontaktów z innymi ludźmi, to znaczy dysfunkcje wzroku oraz słuchu, które nie mogą zostać skorygowane oraz wszelkie dysfunkcje wpływające na możliwość swobodnego porozumiewania się.
Przeciwwskazaniem do pracy w tym zawodzie jest również niepełnosprawność intelektualna, która może być przeszkodą do wykonywania pracy zgodnie z oczekiwaniami pracodawcy oraz klientów.
WAŻNE:
O stanie zdrowia i ewentualnych przeciwwskazaniach do wykonywania zawodu orzeka lekarz medycyny pracy.
Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.
Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie
Do podjęcia pracy w zawodzie analityk finansowy preferowane jest wykształcenie wyższe, najlepiej kierunkowe (ekonomia, finanse i bankowość, rachunkowość, ekonometria i statystyka).
Ponadto wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie można uzyskać na studiach podyplomowych z zakresu finansów, znajomości procesów i zagadnień zarządzania przedsiębiorstwem oraz zagadnień gospodarczych (np. na kierunku analiza finansowa) oraz na studiach doktoranckich. Dla pracodawców większe znaczenie niż wykształcenie formalne mają jednak kwalifikacje specjalistyczne z zakresu zarządzania finansami.
Do najbardziej cenionych kwalifikacji zalicza się ACCA
1, CFA
5, CIA
6. Pracodawcy zwracają również uwagę na doświadczenie kandydatów pozyskane w pracy w podobnym zawodzie oraz na kompetencje społeczne, pozwalające na efektywne realizowanie powierzonych obowiązków.
Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie
W zawodzie analityk finansowy nie istnieją formalne uprawnienia zawodowe, jednak na rynku pracy bardzo dużą wartość mają certyfikaty nadawane przez organizacje branżowe. Do najważniejszych z nich można zaliczyć:
- kwalifikację ACCA (nadawaną przez Association of Chartered Certified Accountants),
- kwalifikację CFA (Chartered Financial Analyst) – nadawaną przez CFA Institute,
- kwalifikację CIA (Certified Internal Auditor) – certyfikat audytora wewnętrznego nadawany przez Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA Polska.
Ponadto od osób wykonujących ten zawód pracodawcy z reguły oczekują znajomości:
- regulacji prawnych mających zastosowanie w obszarze zarządzania finansami,
- specjalistycznego oprogramowania stosowanego w zarządzaniu finansami i rachunkowości oraz pakietu oprogramowania biurowego,
- języków obcych na poziomie zaawansowanym (np. angielski, niemiecki),
- sytuacji na rynkach finansowych oraz sytuacji geopolitycznej, która ją kształtuje,
- otoczenia, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo.
Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.
Możliwości rozwoju zawodowego i awansu
Analityk finansowy może budować swoją karierę w kierunku eksperckim i/lub menadżerskim. W przypadku wyboru ścieżki eksperckiej analityk finansowy może awansować na stanowisko:
- starszego analityka finansowego,
- kontrolera finansowego czy np. ekonomisty (w banku w dziale skarbu).
Może też zmienić specjalizację, aplikując na stanowisko audytora lub księgowego.
Zmianę specjalizacji i awans zdecydowanie ułatwiają dodatkowe kwalifikacje międzynarodowe, takie jak ACCA, CFA lub CIA.
Analityk finansowy pracujący na stanowisku kontrolera finansowego może również zmienić specjalizację, aplikując na stanowisko audytora wewnętrznego, audytora zewnętrznego lub samodzielnego księgowego.
W przypadku ukierunkowania kariery zawodowej na awans menedżerski analityk finansowy może zostać kierownikiem działu analiz finansowych, dyrektorem działu analiz strategicznych lub dyrektorem ds. finansowych. W tym wypadku jednak analityk finansowy musi rozwijać swoje kompetencje zawodowe w kierunku zarządzania zasobami ludzkimi, technik motywowania, organizacji pracy itp.
Możliwości potwierdzania kompetencji
Na rynku pracy potwierdzanie kompetencji w zawodzie analityk finansowy związane jest z certyfikatami ACCA, CFA oraz CIA, które są uznawane na świecie. Są to:
- Kwalifikacja ACCA przyznawana przez Association of Chartered Certified Accountants. Egzaminy ACCA są przeprowadzane w formie pisemnej w języku angielskim i odbywają się w dwóch sesjach w ciągu roku: na początku czerwca i grudnia w 160 centrach egzaminacyjnych na całym świecie. Kwalifikacje ACCA w Polsce można uzyskać, korzystając z ofert firm szkoleniowych przygotowujących do egzaminów ACCA.
- Kwalifikacja CFA (skrót od Chartered Financial Analyst). Prawo do posługiwania się tytułem CFA uzyskują osoby, które pomyślnie zaliczą egzaminy na trzech następujących po sobie poziomach (Level 1, Level 2 oraz Level 3) oraz wykażą się czteroletnim doświadczeniem w pracy związanej z podejmowaniem decyzji inwestycyjnych. Weryfikacja wiedzy odbywa się stopniowo, poprzez trzy kolejne etapy egzaminacyjne. Kandydat może przystąpić w ciągu roku kalendarzowego wyłącznie do jednego etapu egzaminu. Egzaminy odbywają się w wybranych centrach egzaminacyjnych na całym świecie.
- Kwalifikacje CIA (skrót od Certified Internal Auditor) – egzaminy odbywają się przez cały rok w ponad 200 miejscach na świecie, również w Polsce. Zdaje się je w formie testów komputerowych (CBE – Computer Based Exams). Egzaminy można zdawać w języku polskim. Po uzyskaniu certyfikatu należy przestrzegać wymogu kontynuowania profesjonalnej edukacji, co wiąże się z koniecznością odbycia, udokumentowania i zgłoszenia 40 godzin szkoleniowych (40 CPE Continuing Professional Education) do 31 grudnia każdego roku.
Wyżej wymienione kwalifikacje uznawane są we wszystkich państwach Unii Europejskiej. Popularne są również w Ameryce Północnej i Południowej, Azji oraz Australii. Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła kwalifikację ACCA za globalny wzorzec międzynarodowego programu rachunkowości.
Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl
Osoba zatrudniona w zawodzie analityk finansowy może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:
Nazwa zawodu pokrewnego
zgodnie z Klasyfikacją zawodów i specjalności
|
Kod zawodu
|
Kierownik agencji doradztwa finansowego
|
134601
|
Kierownik działu operacji finansowych
|
134603
|
Kontroler finansowy
|
241107
|
Doradca finansowy
|
241202
|
Doradca inwestycyjny
|
241203
|
Analityk giełdowy
|
241301
|
Analityk kredytowy
|
241302
|
Projektant pakietów usług finansowych
|
241303
|
Analityk inwestycyjny
|
241311
|